ارتودنسی ثابت باید و نباید های غذایی مخصوص خود را دارد. رعایت نکردن آداب غذایی در آن، می تواند موجب کنده شدن و لق شدن مکرر براکتها یا خارج شدن سیم از درون آنها شده و همچنین ممکن است باعث پوسیدگی های دندانی وسیع شود. پس بیایید نگاهی بیندازیم به اصول رعایت رژیم غذایی مناسب درمان ارتودنسی ثابت.
اصل اول: تنوع غذایی
داشتن یک رژیم غذایی متعادل از انواع غذاهای مقوی و سالم مهمترین اصل عادات غذایی ارتودنسی است چراکه این درمان با تغییرات شدید و وسیع بافتی همراه است و بدن شما برای تامین متابولیسم مورد نیاز آن به انواع مواد غذایی و همچنین انرژی لازم آن دارد. مواد معدنی ضروری و ویتامین ها باید از منابع مختلف غذایی تامین گردند.
پس سعی کنید از پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی های سالم در رژیم غذایی خود بهره مند شوید. لبنیات که منبع کلسیم هستند و سبزیجات و میوه ها را فراموش نکنید.
اصل دوم: غذاهای نرم در اولویت
غذاهایی که جویدن آنها آسان است موجب کاهش احتمال آسیب به براکتها می شوند. سعی کنید از نان های نرم و گوشت خوب پخته شده استفاده کنید. پلو و پاستا یا ماکارونی، نان تست، سبزیجات پخته شده، سیب زمینی سرخ شده و میوه جات نرم مانند هلو-انگور- هندوانه- طالبی و موز هم بسیار مقوی هستند و هم به دستگاه ارتودنسی شما آسیب نمی رسانند.مصرف لبنیات نیز عموما سالم و بی خطر است. همچنین توجه ویژه ای باید به میوه هایی که دارای هسته ی درشت هستند مانند زیتون داشت. بهتر است اینگونه میوه ها را بدون هسته وارد دهان نمود چراکه جداکردن هسته ی آنها با دندانها با خطر زیاد کنده شدن براکت ها همراه است.
اصل سوم: نحوه ی مصرف غذاهای سفت
درمان ارتودنسی ثابت به معنی پرهیز مطلق از غذاهای سفت نیست بلکه باید پیش از مصرف، آنها را به قطعات کوچکتری تقسیم نمود. با اینکار حین جویدن، تکه های غذا در بین دندانها باقی می مانند و به دستگاه ارتودنسی شما برخورد نمی کنند. همچنین جویدن آهسته و با احتیاط، خطر کنده شدن براکت های شما را کمتر می کند. اگر دوست دارید سیب بخورید باید آن را تکه تکه کنید و سپس میل کنید، نگران نباشید چون به زودی به اینکار عادت می کنید.
اصل چهارم: پرهیز از غذاهای چسبناک
غذاهای چسبناک مانند گز و تافی مشکل ویژه ای برای ارتودنسی هستند. از یک طرف آنها چسبندگی زیادی دارند و پاک کردن بقایای آنها از میان دستگاه ارتودنسی بسیار سخت و بعضا غیرممکن است تا جاییکه آنقدر در همان جا می مانند تا رفته رفته در بزاق دهان حل شوند اما از آنجاییکه این نوع غذاها معمولا دارای قند بالایی هستند، پس بیشتر از نوشیدنی های دارای قند می توانند پوسیدگی ایجاد کنند.
مشکل دوم این نوع غذا ها سفتی اولیه و چسبنده بودن آنهاست که به دلیل همین ویژگی های بد، احتمال لق شدن سیم و براکتهای شما در حین جویدن آنها بسیار بالاست. سعی کنید تا حد ممکن از مصرف اینگونه غذاها بپرهیزید و در صورت مصرف آنها، ضمن جویدن آهسته و تقسیم نمودن آنها به قطعات کوچک، بلافاصله بهداشت کامل ارتودنسی خود را رعایت نمایید.
اصل پنجم: کاهش مصرف قند
چه بخواهیم و چه نخواهیم دستگاه ارتودنسی ثابت احتمال پوسیدگی دندان ها را به دلیل ساختار پیچیده ای که دارد افزایش می دهد. به این معنی که غذا ها به راحتی می توانند در اطراف براکتهای ارتودنسی شما باقی بمانند و از طرفی نظافت کامل دندانها دشوارتر از قبل شده است.
بنابراین عاقلانه است که تا حد ممکن از مصرف قندهای افزوده شده به مواد غذایی پرهیز کنیم و بلافاصله پس از مصرف آنها نظافت جزئی یا کامل دستگاه ارتودنسی خود را انجام دهیم.
اصل ششم: شستشو پس از مصرف نوشابه های قند دار
اگرچه نوشابه ها و نوشیدنی های حاوی قند (شکر) مانند آبمیوه های بسته بندی شده از لحاظ سلامتی برای بدن ناسالم به نظر می رسند اما از نظر پوسیدگی زایی نسبت به مواد غذایی جویدنی شیرین معضل کمتری برای ارتودنسی به حساب می آیند.
به دلیل اینکه این نوع از شکر را می توانیم به آسانی با یک شستشوی ساده با آب و یا نوشیدن آن، به طور نسبی یا کامل از محیط دهان حذف نماییم. اما باید به این نکته هم توجه کنیم که مصرف مداوم و مکرر آنها به دلیل ایجاد محیط اسیدی می تواند لکه های زیادی را بر روی دندانهای شما ایجاد کند که معمولا پس از پایان درمان ارتودنسی متوجه حضور آنها خواهید شد.
بنابراین ترجیح بر اینست که تا حد ممکن از مصرف نوشابه ها و نوشیدنی های حاوی شکر کم کرده و آنها را با انواع نوشیدنی های حاوی قند های سالمتر نظیر آبمیوه های طبیعی جایگزین نماییم.
