سه نسل از نخ دندانهای ارتودنسی: از گذشته تا کنون
اگر قصد دارید درمان ارتودنسی انجام دهید خود را برای یادگیری یک مهارت جدید آماده کنید: نخ کشیدن دندان ها با وجود دستگاه ارتودنسی ثابت.
بدون شک، مشکلترین بخش نظافت دندانها در در افرادی که دستگاه ارتودنسی ثابت - یعنی سیم و براکت - دارند، نخ کشیدن دندانها است. علت این مساله وجود سیم ارتودنسی است که مانع عبور نخ دندان معمولی به فضای مابین دندانها می شود. برای حل این مشکل، ما به ابزاری نیاز داریم که نخ دندان را به فضای بین سیم و دندان ببرد تا بتوانیم بدون مانع، آن را به میان دندانهای خود وارد کنیم.
تاکنون سه ابزار متفاوت برای این کار بوجود آمده اند:
1- عبور دهنده ی نخ دندان
2- سوپرفلاس و نخ های مشابه آن
3- فلاس پیک مخصوص ارتودنسی (ارتوپیک)
عبور دهنده ی نخ دندان
این وسیله که به نامهای فلاس تریدر(Floss Threader) و فلاس نیدل (Floss Needle) نیز شناخته می شود، ابتدایی ترین روش نخ کشیدن در حضور دستگاه ارتودنسی ثابت است. این ابزار شبیه یک سوزن نایلونی بلند و انعطاف پذیر است که قسمت حلقه مانند آن برای گره زدن یک نخ دندان معمولی استفاده می شود و قسمت نازک و بلند آن برای ورود به فضای پشت سیم و عبور دادن نخ به همراه خود می باشد.
عملکرد این ابزار دقیقا مانند یک نخ و سوزن است. مزیت این وسیله اینست که با خرید یک بسته از آن می توانید در کل درمان ارتودنسی دندانهای خود را نخ بکشید چراکه می توانید پس از هر بار استفاده، ابتدا نخ دندان را با کشیدن از آن جدا کرده و سپس آن را شستشو دهید و برای استفاده ی بعدی نگهداری کنید.
همچنین شما می توانید نوع نخ دندان خود را انتخاب کنید، بعنوان مثال بعضی افراد دوست دارند از نخ دندانهای بسیار باریک و یا نخ دندانهای نواری (tape) استفاده کنند. با این وجود، استفاده نمودن از آن وقت گیر و انرژی بر است و این بزرگترین عیب این ابزار می باشد.
سوپر فلاس
سوپرفلاس (Oral-B Superfloss) نخ دندان نام آشنای ارتودنسی است. این محصول با متصل کردن نیدل عبور دهنده به نخ دندان و قرار دادن یک قطعه ی اسفنجی مابین آنها، نخ دندانی یک بار مصرف را ساخته که در بسته بندی آبی رنگ 50 عددی عرضه می شود. قطعه ی اسفنجی در ارتودنسی کارایی خاصی ندارد و برای افرادی که بریج (bridge) دارند مناسب است علاوه بر آن برای نخ کشیدن در ناحیه ی ریتینر ثابت نیز بسیار مناسب است اما نیاز به مهارت دراید.
اگرچه سوپرفلاس از مدتها پیش در بیماران ارتودنسی مورد استفاده قرار می گرفته، اما نخ دندان آن برای برخی از افراد کمی ضخیم به نظر می رسد. افرادی که تماسهای بین دندانی محکمتری دارند، بهتر است که از نخ دندانهای نازکتر استفاده نمایند.
فلاس پیک ارتودنسی
فلاس پیک (Flosspick) یا به عبارت دیگر نخ دندان دسته دار یا نخ دندان خلال دار ، ابزار نوینی است که در سالهای اخیر بوجود آمده است و محبوبیت آن رو به افزایش می باشد. این وسیله، ترکیبی از یک نگهدارنده ی دو شاخه ی نخ دندان با یک خلال دندان می باشد. جذابیت این وسیله، علاوه بر دوکاره بودن، قابلیت استفاده ی یک دستی و آسان آن نیز می باشد.
نخ دندانهای دسته دار معمولی را نمی توانیم برای دندانهای دارای دستگاه ارتودنسی ثابت (یعنی سیم و براکت) استفاده نماییم. علت این مساله فضای بسیار باریک بین سیم و دندان است که یک شاخک نگهدارنده ی نخ دندان باید به آن وارد شود و فلاس پیکهای معمولی دارای شکل و ابعاد خاص نیستند.
طراحی مجدد این ابزار برای ایجاد فلاس پیک ارتودنسی (ارتوپیک) شرایط را به گونه ای تغییر داده است که نخ کشیدن در ارتودنسی را بسیار راحت نموده است. هر دو روش قدیمی نخ کشیدن در ارتودنسی یعنی استفاده از عبور دهنده ی نخ دندان و سوپر فلاس نیازمند استفاده از دو دست و صرف زمانی در حدود 15 دقیقه برای هر بار نخ کشیدن بودند در حالیکه امروزه با در دسترس بودن فلاس پیک ارتودنسی، این فرایند توسط یک دست و طی زمانی در حدود 2دقیقه برای تمام دندانها صورت می گیرد.
توجه به این نکته ی مهم ضروری است که از آنجاکه در طی نخ کشیدن توسط این ابزار، یک تکه نخ دندان ثابت برای فضاهای دندانی متعدد مورد استفاده قرار می گیرد، بین هر دو استفاده ی متوالی باید نخ دندان را توسط دستمال کاغذی تمیز نماییم تا مانع از انتقال میکروبها به نواحی دیگر شویم.
همچنین خلال دندان این ابزار نوین با بخش نگهدارنده ی نخ دندان آن دچار تحول شده و تبدیل به یک برس بین دندانی بسیار ظریف با قابلیت خم کردن در جهات مختلف گردیده است که به آسانی وارد فضای بین دندانی شده و پلاک میکروبی را خارج می نماید.
مجموعه ی فروشگاهی ارتوکر با تعهدی که به عرضه ی آخرین دستاورد های مراقبتی ارتودنسی دارد با اراِئه ی ارتوپیک PESITRO برای اولین بار در ایران، گامی را بسوی فراگیر شدن هرچه بیشتر نخ کشیدن منظم دندانها در حین درمان ارتودنسی ثابت برداشته است.
بهترین ابزار نخ کشیدن در ارتودنسی ثابت کدامست؟
بهترین ابزار نخ کشیدن قطعا ابزاری است که با آن احساس راحتی بیشتری کرده و بطور منظم از آن استفاده نماییم. امروزه فاکتور زمانبر بودن یا نبودن در مورد هرکاری از جمله نخ کشیدن دندانها بسیار پراهمیت تر از گذشته است.
طبق تحقیقاتی که در مورد زمان مورد نیاز برای هر بار نخ کشیدن کامل دندانها در ارتودنسی ثابت انجام شده است، زمان متوسط نخ کشیدن با "عبور دهنده های نخ دندان" و همچنین "سوپرفلاس" در حدود 15 دقیقه بوده درحالیکه متوسط این زمان برای "ارتوپیک ها" در حد 2 دقیقه است!
این تفاوت بسیار بزرگ باعث شده که تمایل بیماران ارتودنسی امروزه به سمت استفاده از ارتوپیک ها باشد که علاوه بر تسهیل و تسریع نخ کشیدن، مزیت داشتن خلال دندان را نیز ارائه می دهند.
